انجمن علمی دانشکده علوم و فناوری زیستی

دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی (ره)

آیا سرطان ارثی است؟

ایا سرطان ارثی است؟؟؟

ایا سرطان ارثی است ؟؟ 

یک برسی تازه در مرکز بین المللی تحقیقات سرطان نشان داده که این نگرانی ها فقط مشکل ما ایرانی ها نیست،بلکه در کشور های دیگر به خصوص وقتی سطح درامد و بهداشت جامعه بالا میرود عین همین دل مشغولیها وجود دارد .

بنا به اعلام مرکز بین المللی تحقیقات سرطان ، از بیش از نیمی از سرطان ها  میتوان با انجام تغیراتی  در شیوه ی زندگی پیشگیری کرد. 

یک نکته ی دیگر این که دو سوم سرطان ها در سنین بالای 65 سال رخ میدهد.

فهرست کردن عوامل خطر ابتلا به سرطان از جمله وراثت، تنها برای پیگیری عوامل مشکوک ودر حد چک اپ توصیه شده است ، نه برای نگران شدن بیش از حد. این پیگیری ها کمک میکند سرطان ها به موقع تشخیص داده شوند و اقدامات لازم برای درمان انها انجام شود.

همچنین این فهرست برای یاد اوری و تاکید بیشتر برای این نکته است که ،اگراز سرطان میترسید و نگران هستید، باید شیوه زندگی خود را اصلاح کنید. 

 

نقش مشاوره ژنتیک در سرطان های فامیلی و توارثی

حدود 5_10 درصد از تمام سرطان ها قابل توارث و فامیلی میباشد به این معنی که جهش های مسبب سرطان در یک فرد به خویشاند دیگر نیز منتقل میشود . افرادی که یکی از این ژن های غیرطبیعی را به ارث میبرند احتمال بسیار بیشتری در سنین پایین تر و یا در طول عمر خود به سرطان مبتلا میشوند . 

سرطان های شایع در ارتباط با سابقه فامیلی عبارتند از :

➢ سرطان پستان
➢ سرطان روده بزرگ
➢ سرطان پروستات
➢ سرطان های غدد درون ریز

 

امروزه در بسیاری از کشور های پیشرفته ی دنیا مراکزی با عنوان درمانگاه سرطان های فامیلی 

(Family Cancer Clinics) راه اندازی شده است.

هدف اصلی این مرکز ، مشاوره ی ژنتیک برای مبتلایان به سرطان و نیز خانواده ی انها میباشد. این مشاوره برای حل بسیاری از مشکلات ، پاسخ به سوالات وتعیین پروتکل های درمانی و نیز پیشگیری انجام میشود.

به عنوان مثال بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان پستان که سابقه ای از ابتلای افراد نزدیک در خانواده داشته اند ، ممکن است در مورد ابتلای فرزند دختر خود نگران شوند. همین طور دختری که مادر و خاله اش مبتلا به سرطان پستان شده اند ، درمورد ابتلای خودش نگران است .

مشاوراه ی ژنتیک علاوه بر دانش و مهارت و تجربه ی مشاوره ، نیاز به همکاری و حوصله زیاد مشاوره گیرنده دارد .

در کلینیک مشاوره ی ژنتیک بر اساس جدید ترین یافته های علمی ، در جریان یک فعالیت مستمر ، ابتدا جمع اوری کامل اطلاعات انجام شده و سپس در صورت نیاز ازمایشات لازم درخاست میشود.

پس از بدست امدن همه اطلاعات لازم ، مشاورا گیرنده ودر برخی موارد اعضای خانواده ی وی جهت ارائه اطلاعات وتوضیحات و برسی در مورد سوال مربوطه دعوت میشوند .

هر مشاور بسته به مورد میتواند بین 3_1 جلسه به طول انجامد که مدت هر جلسه به طور متوسط 45 دقیقه است

 

مراحل مشاوره ژنتیک عباتند از :

1) ترسیم شجره نامه خانوادگی:پزشک مشاور قبل از انجام هرگونه ازمایش شجره نامه کاملی از وضعیت خانوادگی بیمار ترسیم میکند. 
2) تعیین میزان احتمال ناقل بودن:پزشک مشاور براساس شجره نامه ترسیم شده ، احتمال ارثی بودن این سرطان در خانواده و احتمال ناقل بودن هریک از اعضای مورد نظر مشخص میکند .
3) توصیه به انجام ازمایش ژنتیکی:بر طبق اخرین تحقیقات  چنانچه در محاسبات به عمل امده از طریق برسی شجره نامه احتمال ناقل بودن فردی بیش از 10 درصد تخمین زده شود ، توصیه میشود که ازمایش ژنتیکی جهت قطعی شدن ناقل بودن فرد انجام شود . برای انجام این ازمایش 10 سی سی خون از یکی از افراد مبتلا به سرطان در فامیل فرد مورد نظر گرفته شده وازمایشات مربوطه انجام میشودچنانچه پاسخ این ازمایش منفی باشد این بدین معنی است که ژن های سرطان مورد نظر در این خانواده وجود ندارد ، و هیچیک یک از افراد خانواده ناقل این جهش ها نمی باشد و دیگر هیچ ازمایشی برای کنترل تک تک اعضای خانواده نیاز نخواهد بود . ولی اگر پاسخ این ازمایش مثبت باشد می بایست هریک از اعضای خانواده که لازم است وضعیت خود را از نظر ناقل بودن بداند ، باید با گرفتن 10 سی سی خون ازمایش شود تااطمینان حاصل شود که انان این ژن را از والدین خود دریافت کرده اند یاخیر (چون احتمال این که هر فرد ژن مربوطه را از والدین خود به ارث ببرد 50 درصد است . )
4) انجام توصیه های لازم درصورت ناقل بودن :درصورتی که نتیجه ی این ازمایش درمورد فردی مثبت و اوناقل باشد بسته به مورد لازم است درمورد کارهایی که فرد برای پیشگیری از ابتلا به سرطان انجام دهد توضیخات کاملی ارائه میشود و در نهایت با استفاده از تصمیمات فرد ناقل اقدامات بعدی تنظیم میگردد . عواقب روانی اموزش خطر ابتلا به سرطان برای یک فرد ، صرف نظر از نوع سرطان و گذینه های پیگیری میتواند قابل توجه باشد. متخصصین ژنتیک ومشاوران ژنتیک نقش بسیار حیاتی در مورد پیامد های کاربردی و روانی شاخص های ازمایشات و کاهش اضطراب ایفا می کنند.

همه بیماری های ارثی ژنتیکی هستند اما همه ی بیماری های ژنتیکی ارثی نیستند

همان طور که میدانیم تنها سلول هایی که توانایی تبدیل شدن به یک نوزاد را دارند  سلول های جنسی هستند پس هر گونه تغیر و جهش درژن های این سلول ها به فرزندان به ارث رسیده و بسیاری از بیماری های ژنتیکی را به وجود می اورند کدر حال حاضر 95 درصد از انها هیچ درمانی ندارند و اگر موفقیتی هم حاصل شده از طریق تکنیک های مهندسی ژنتیک  و ژن درمانی هنوز در مرحله ی تحقیقات است و به صورت عموم در اختیار مردم نیست . 

این چند درصد شانس بیشتر برای ابتلا به سرطان برای نزدیکان فرد مبتلا به سرطان به چه 

علت است ؟ 

برای ایجاد یک توده ی سرطانی در بدن نیاز به 7 یا 8 جهش در ژن های مختلف در یک سلول است . پس اگر سلولی سه جهش در سه ژن داشته باشد که برای مثال میتواند ان سلول را تبدیل به سلول سرطانی مثلا در سینه کند تا جهار جهش دیگر به وجود نیاید ان سلول سرطانی نمی شود . 

یک فرد ممکن است سه یا چهار جهش را از پدر و مادر خود به ارث برده باشد پس این فرد شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان دارد اما این دلیل نمی شود که حتما مبتلا شوند این فرد فقط کمی مستعد تر است از افراد معمولی . 

 

 

5

 فرستنده:فاطمه رضوی،حانیه ساربان 

کارگروه آموزش


ادامه مطلب

[ چهارشنبه, ۲۶ مهر ۱۳۹۶، ۰۶:۳۷ ب.ظ ] [ Sh_ Bahrami ]

[ ۰ ]

بخش نظرات اين مطلب
هيچ نظري هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی